پێشوازیی یەکی ئەیار ڕۆژی جیهانیی کرێکار لە ڕۆژهەڵاتی کوردستاندا
د.ژوان
سەرەڕای هەڕەشە بەردەوامەکانی سیستمی ئەمنییەتی کۆماری ئیسلامی، کرێکاران لە ڕۆژهەڵاتی کوردستاندا، ئەمساڵیش وەک ساڵانی پێشوو، پێشوازییەکی گەرموگۆڕیان لە یەکی ئەیار واتە ڕۆژی جیهانیی کرێکار کرد.
لە سنە چالاکانی ژن و پیاو لە کۆبوونەوەیەکدا لە بەرزاییەکانی ئاویەر دژایەتی خۆیان لەهەمبەر هەژاری و سیاسەتگەلی سکهەڵگووشێنەر دەربڕی و جەختیان لەسەر ئەوە کردەوە کە ئەرکی سەر شانی دەسەڵاتە ئاوڕ لە دۆخی ژیانی کرێکاران بداتەوە و پێداویستیەکانی ژیانێکی شێاو و ئینسانییان بۆ دابین بکات.
کرێکارانی شارۆچکەی پیشەسازیی سنە، کرێکارانی وەرزیی مەریوان و کامیاران، هەروەها چالاکانی کرێکاری لە کرماشان بەشێوەیەکی کاتی دەستیان لە کار کێشایەوە و ڕێزیان لەم ڕۆژە گرت. هەروەها کرێکاران و چالاکانی ناوچەی سەقز و بانە لە کۆبوونەوە جیاجیاکاندا تەئکیدیان لەسەر دەستەبەرکردنی دوانزە خاڵ کردەوە کە بریتین لە:
١- حکوومەتی سەرمایەداریی ئێران دەبێ دان بە کۆی ئەو ڕێکخراوە سەربەخۆیانەدا بنێت کە کرێکاران بۆ خۆیان دایانمەزراندوون و بە فەرمی پەسەندیان بکات.
۲- حکوومەت دەبێ دان بنێ بە یەکسانی نێوان ژن و پیاو لە سەرجەم بوارەکاندا لەوانە کۆمەڵایەتی، سیاسی و ئابووری، هەروەها تێکڕای ئەو یاسا نایەکسانە دژەژنانانە بسڕێتەوە.
۳- سڕینەوەی حوکمی نایاسایی زیندان، لێدان بە قامچی، دوورخستنەوە، … لەدژی چالاکانی کرێکار و مامۆستاکان و دەرکردنی حوکمی ئازادی بۆ هەموو زیندانیە سیاسییەکان بخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە.
۴- قەدەغەکردنی کاری منداڵ و دەستەبەرکردنی بژێوی ژیانی بنەماڵەکانیان و دانپێنان بە مافی خوێندن لە قوتابخانە بۆ گشت منداڵان لەوانە منداڵانی بیانی دەستەبەر بکرێت.
۵- وەستاندنی دوورخستنەوە لە کار و بەرفراوان کردنی ڕێژەی بێکاری، لابردنی هەموو جۆرە گرێبەستێکی کاتی و واژۆی سپی و پێدانی بیمەی بێکاری بە هەموو کرێکارە بێکارەکان لەوانە کرێکاری بیناسازی، بەبێ لەبەرچاوگرتنی موڵەتی بیمەکانیان تا گەڕانەوەیان بۆ سەر کار بخرێتە بواری جێبەجێکردنەوە.
– ۶- پێدانی بیمەی بێکاری بۆ گشت ئەو کرێکارانە کە بە بۆنەی کۆرۆناوە بێکار بوونە تا ئەوکاتەی وەزارەتی تەندرووستی کۆتاییهاتنی کۆرۆنا بەفەرمی ڕابگەیەنێت.
۷- ئێمەی کرێکار لەسەر ئەو باوەڕەین کە چینی کرێکار دەبێ بەشێوەی ڕاستەوخۆ لە دیاری کردنی چارەنووسی خۆی بەشداری بکات و وێڕای ئەوەی هەر چەشنە کوێخاگەرییەک لەسەرەوە بە کردەیەکی ناکرێکاری دەزانین، خوازیاری هەڵوەشاندنەوەی ئەسڵی سێلایەنگەرایی شۆرای باڵای کرێکاری لە دیاری کردنی حەقدەستی کرێکارانین.
۸- دەسنیشان کردنی حەقدەستی دوو ملیۆن و شەشسەد هەزار تمەن لەلایەن شۆرای باڵای کارەوە وەک سەپاندنی مەرگێکی ئارام بۆ ملیۆنان کرێکار دەزانین و خوازیاری بەرزکردنەوەی حەقدەست بەگوێرەی پێوانەی هەڵاوسانی ئابووری لە کۆمەڵگەداین.
۹- بڕیاری قەرەنتینە کردن و لە ماڵەوە هێشتنەوەی خەڵکی بەشمەینەت و کرێکار بۆ بەرگرتن لە بڵاوەبوونی ڤایرۆسی کۆرۆنا بەبێ دابین کردنی بژێوی ئەوان مسۆگەر نابێت. حکوومەت دەبێ بە پێدانی مافی پێویست بە هەموو بەشمەینەتان و کرێکارە لەسەر کار لابراوەکان، هەنگاو هەڵبهێنێت.
۱۰- ئێمە پشتگیری خۆمان لە خانەنشینان کە هەموو هەفتەیەک ڕۆژانی شەممە لەسەر شەقامەکاندا حازر ئەبن، ڕادەگەیەنین و ئەمەش بە ئەرکی هەموو ئەو کەسانە دەزانین کە خۆیان لە ئاوێنەی چینی کرێکاردا دەبینییەوە.
– ۱۱- حکوومەتی دەسەڵاتدار لە ئێران لەجیاتی ڕۆژێ، یەک هەفتەی وەک هەفتەی کرێکار ناودێر کردووە. ئەمە خیانەت و پشتتێکردنە لە کرێکار و دەبێ هەڵبوەشێتەوە.
۱۲- لەڕۆژی یەکی ئەیار بەرامبەر بە ١١ی مانگی گوڵان، دەبێ سەرجەم ناوەندەکانی کار بخرێنە پشووە و لەو ڕۆژەدا کرێکاران بتوانن ڕێوڕەسمەکانی خۆیان بەجێ بهێنن.
ئەم ڕاگەیەندراوە لەگەڵ پێشەکییەک و ١٢ پاژ، لەلایەن واژۆکارانەوە پەسەند کراوە و بەپێی داخوازی بەکۆمەڵی هەندێ لە کرێکارانی توێژە جیاجیاکان، لە فەزای مەجازییدا بڵاو کراوەتەوە.