کوردستان مێژوویەکی پڕشنگدارو ئاسۆیەکی گەش…!
کوردستان مێژوویەکی پڕشنگدارو ئاسۆیەکی گەش…! 
عەزیز ئاجیکەند
٢٨ی گەڵاوێژی ئەمساڵ، ٤٥ ساڵ لەو ڕۆژە تێپەر دەبێ کە بە فەرمانی خومەینی، هێرشێکی جینایەتکارانە بۆسەر کوردستان دەستی پێکرد.هێرشێک کە بوو بە مایەی سەرشۆری کۆماری ئیسلامیی و دەسپێکی بزوتنەوەیەکی ئازادیخوازو مافخوازانە، لەکوردستان.لە ٢٨ی گەڵاوێژی ساڵی ١٢٣٥٨ی هەتاوی،کۆماری ئیسلامیی بەکەڵک وەرگرتن لە ته‌واوی ئه‌و ئیمكاناته‌ی كه له رژیمی شاوه وه‌ك میرات بۆی به‌جێ مابوو، له پێناو سه‌ركوتی جه‌ماوه‌رێك له كوردستان به‌كاری هینا كه ده‌یانویست له ده‌ستكه‌وته‌كانی شۆڕشی خۆیان بەهرەمەند بن. کوردستان بۆ چەن مانگێک دوور بوو لە ژێردەستەیی داگیرکەران و ئازادی و دێموکراسیی بەرادەیەکی بەرچاو باڵی کێشابوو بەسەركوردستاندا. هەر بۆیە ئەم ئازادی و دمکراسی و خۆبەرێوەبەری خەڵک بۆ ڕژیمی تازە بەدەسەڵات گەیشتوو قبووڵ نەدەکراو گەشەکردنیشی بەزەرەرو زیانی دەبوو.لەو سەردەمداحیزبه سیاسیه‌كان ئازادانه چالاكیان ده‌كرد، رێكخراوه مه‌ده‌نیه‌كان ورده ورده شكڵیان ده‌گرت و لەنێو زەحمەتکێشانی کوردستاندابەشێوەیەکی ئازادانە پشتیوانیان لێدەکرا. له هه‌ندێك له شاره‌كان شوراكان، به‌رهه‌می خه‌باتی جه‌ماوه‌ریی، ئه‌ركی به‌ڕێوه‌بردنی كاروباری رۆژانه‌ی خه‌ڵكیان به‌ده‌سته‌وه گرتبوو، رێژه‌ی جورم و جینایه‌ت بەکردەوە به لانیكه‌می خۆی گه‌یشتبوو. داب و نەریت و خورەوشتی شۆرشگێرانە، ره‌گاژۆی كردبوو. وشیاری و تێگەیشتنی سیاسی گشتی، گەیشتبووە ئاستێکی گەڵێک بەرز.، توانایی وداهێنان و لێهاتوویی وجه‌ماوه‌ریی بۆ سارێژ كردنه‌وه‌ی خه‌ساره كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان و ئه‌و زامانه‌ی كه ده‌سه‌ڵاتی په‌هله‌وی له‌سه‌ر جه‌سته‌ی كۆمه‌ڵگا به‌جێی هێشتبوو، كه‌وتبۆە كارو بەمجۆرە هه‌ستی مرۆڤدۆستی و تینووتەوژمی شۆڕشگێرانه، سه‌رتاسه‌ری كۆمه‌ڵگای کوردستانی داگرتبوو. خەڵک دلخۆش بوون و یەکگرتوویەکی بەرین بۆ ڕاپەراندنی کارووباری رۆژانە لەگەڕ دابوو. لەپاڵ هەموو ئەم فاکتەرە گرنگانەدا کۆماری ئیسلامیی لە کوردستان خاوەنی هیچ پێگەیەکی کۆمەڵایەتیی ئەوتۆ نەبوو وە هەموو جموجۆڵەکان و تەنانەت جوڵاندنی هێزەکانیشی لە لایەن خەڵکەوە بەرپەرچ دەدرایەوە.
ڕژیمەکەی خومەینی هه‌ر له یه‌كه‌م رۆژه‌كانی پاش راپه‌رینی ٢٢ی ڕێبه‌ندان، هێمای دزێوی و مه‌به‌ست و ئامانجی راسته‌قینەی خۆی به جه‌ماوه‌ر نیشان دابوو. چەند مانگ پێشتری یه‌كه‌مین به‌هاری ئازادی خه‌ڵكیان له شاری سنه شه‌ڵاڵی خوێن كردبوو، پیلان گێڕی، هه‌ڕه‌شه و خه‌ت و نیشان كێشانی به‌رده‌وام، پشتگیری و به‌هێز كردنی تاقم و گروپی كۆنه‌په‌ره‌ستی وەک ئەحمەدی مفتیزادە و مەکتەبی قورئان و هەروەها پشتیوانی له پاشماوه‌كانی كۆنه‌په‌ره‌ستی ده‌ره‌به‌گایه‌تی، نائه‌من كردنی فه‌زای شاره‌كان له رێگای جێگیر كردن و دامه‌زراندنی بنكه‌ی چه‌كداری سه‌ر به رژیم، ته‌واوی ئه‌مانه زایه‌ڵه‌ی شوومی ئه‌و مه‌ترسیانه‌ی كه له رێدا بوون، به گوێی خه‌ڵكی كوردستاندا چرپاندبوو. کەواتە دەتوانین بلێن کە فەرمان و جیهادی خۆمەینی بۆ هێرش بۆ سەر کوردستان ناتوانێ و ناشبێ رووداوێكی كتوپڕ بێ . به‌ڵكوو ئەم هێرش و ئەم فتوای جیهادە به‌شێك بوو لەگرنگترین و سەرەکی ترین پیلانه‌كانی خومه‌ینی و هاوبیرانی به مه‌به‌ستی تێکشکاندنی بەرخۆدان و هەستاندنەوەی دەسکەوتەکانی شۆرش و بێ ناوەرۆک نیشاندان و ناچار كردنی جه‌ماوه‌ری نارازی بۆ ملكه‌چ كردن له به‌رانبه‌ر رژیمی ئیسلامیدا. هه‌ر به‌م هۆیه‌وه بوو كه ماشێنی تازه‌ی سه‌ركوت به خێرایی دەکەوێتەكارو نه ته‌نیا هێزه سیاسیه‌كان، به‌ڵكوو ته‌واوی بزوتنه‌وه كۆمه‌ڵایه‌تیه‌كان دەکرێنە ئامانج. هێرش بۆسه‌ر كوردستان له ٢٨ی گه‌لاوێژ به‌شێك بوو له پیلانێكی سه‌رتاسه‌ری به مه‌به‌ستی وه‌رگرتنه‌وه‌ی ته‌واوی ده‌ستكه‌وته‌كانی شۆڕش و سه‌ركوتی ئەو جەماوەرەی كه بۆ رزگار بوون له ده‌ست سه‌ره‌رۆیی په‌هله‌وی و به‌هره‌مه‌ند بوون له ژیانێكی شیاوی ئینسان راپه‌ڕیبوون.
خومه‌ینی پێویستی به ده‌رفه‌تێك بوو هه‌تا بتوانێ بناوانی نیزامه ئیسلامیه‌كه‌ی خۆی،توند وتۆڵ و سەقامگیر کات. به‌ڵام كه‌ش و هه‌وای ئازاد ده‌رفه‌تێكی ئه‌وتۆی پێنه‌دەداتا ئه‌و كاته‌ی كه سروه‌ی نه‌سیمی ئازادی له هه‌ر شوێنێكی کوردستان هه‌ستی پێده‌كرا، ئەو بە ئاسودەیی خەوی لێندەکەوت. له روانگه‌ی ئه‌وه‌وه ئازادی و دمۆکراسی و یەکییەتی وه‌ك ژه‌هرێك وابوون كه ده‌ڕژانە جه‌سته‌ی ڕژیمەکەیەوە کە واتە دەبوو وەشوێن ڕێگاچارەیەکدا بێ!
ئەوکات خۆڕاگرییه‌كی پرژوبڵاو نارێکخراوله هه‌موو شوێنێكی ئێران شكڵی گرت و رژیم نه‌یتوانی بوو هیچ سه‌نگه‌رێك له ئاستی سه‌رتاسه‌ریدا به ئاسانی داگیر بكات. به‌ڵام ئه‌م خۆڕاگریه له كوردستان وەها شۆرشگێرانە بوو کە كۆماری ئیسلامیی وڕوکاس کردبوو. ئه‌م خۆڕاگریه، ده‌نگی شۆڕشی ئێران بوو كه له كوردستانه‌وه دەبیسترا و به گوێی خه‌ڵكی هه‌موو ئێران و جیهان ده‌گه‌یشت. ئەو خۆراگرییە له ماوه‌ی كه‌متر له ٣ مانگ دا خومه‌ینی كێشایه پشت مێزی دانوستان، تا ئه‌م جاره‌یان به فێڵ و فریوكاری دەرفەتێکی گونجاو به‌ده‌ست بێنێت و بڵێسه‌ی ئاگری ئه‌م بزوتنه‌وه‌یه دامركێنێته‌وه. ئەم دانوستانە هەر وەکوو چاوەڕوان دەکرا بە هۆی نەسەلماندنی هیچ بەشێک لە مافە سەره‌تاییەکانی خەڵکی کوردستان لە لایەن رژیمەوە، بە ئاکامێک نەگەیشت وبەمجۆرەو چه‌ند مانگ دواتر ڕژیم سه‌رله‌نوێ هێرشی نیزامی خۆی بۆ سەر کوردستان ده‌ست پێكرده‌وه.
هاتنەوەی دووباره‌ی هێزی پێشمه‌رگه بۆ شاره‌كان و پێشوازیی شكۆداری خه‌ڵك و په‌ره‌سه‌ندنی چالاكیی سیاسی و پێكهاتنی شورا و ڕێكخراوه‌كان و هه‌روه‌ها ده‌سه‌ڵاتدارێتیی خه‌ڵك به‌سه‌ر چاره‌نووسیی خۆی، شكستی به هێرشی كۆنه‌په‌رستانه‌ی ٢٨ی گه‌لاوێژی ساڵی ٥٨ی ڕژیم هێنا و بزووتنه‌وه‌ی شۆڕشگێڕانه‌ی كوردستانی برده قۆناغێكی دیكه له خه‌بات و خۆڕاگری. خه‌ڵك به تایبه‌ت لاوان، نوێترین شێوه‌كانی ڕێكخستنی كۆمه‌ڵگایان به‌كار هێنا و له زۆر شوێنی كوردستان به شێوه‌یه‌كی سالم و دیمۆكراتێك كۆمه‌ڵگایان بەرێوەدەبرد. ئه‌منییه‌تی گه‌ڕه‌كه‌كان به یارمه‌تیی خه‌ڵك دابین ده‌كرا. بڵاوكردنه‌وه‌ی خۆراك و باقی پێداویستیه‌كانی دیكه‌یان ڕێكخست. خزمه‌تگوزاریی پزیشكی و ده‌رمانی ده‌ستی به‌كار كرده‌وه. مه‌دره‌سه و ئیداره‌كانیان كرده‌وه و كێشه و گرفتی خه‌ڵكییان چاره‌سه‌ر ده‌كرد و ڕەوشت و هه‌ڵسووكه‌وتی ئینسانی له هه‌موو بوارێكدا په‌ره‌ی پێده‌درا.
خەڵکی کوردوستان داواکاری ڕووخاندنی ئەم رژیمە بوون و لە هەولی خولقاندنی زەمینەکانی شۆڕشێک دابوون کە کۆتایی بە تەمەنی پر ڵە جینایەتی بێنن هەربۆیە دوای ٤٥ ساڵ خەبات و تێکۆشان هەروا لە کوردستان بەگەرمی بەردەوامە و کوردستان هەروا مەکۆی شۆرش و بەرخۆدانە. باشترین نموونەی ئەم بەرخۆدان و تێکۆشانە شۆرشی مەزنی ژن ژیان ئازادیە کە لە کوردستانەوە داگیرسا و تەشەنەی سەند و سنورەکانی نایە پشت سەرو تەواوی شەقام و کوچەو کۆڵانی ئێرانی تەنی. شۆرشی ژیناو هەڵوێستی شۆرشگێرانەی خەڵکی کوردستان بەرانبەر بەکوشتنی ژینای کوردستان و وەرێخستن و بەسەرکەوتن گەیاندنی دەیان مانگرتنی سەرکەوتوانە، درێژە و بەرهەمی ئەو خەبات و خۆڕاگرییەی خەڵکی کوردستانە کە ٤٥ ساڵە لە کوردستان دژی کۆماری ئیسلامیی بێ وچان خەبات دەکاو دەرسی ڕاوەستاویی و بەهێزی و قارەمانیەتی بە قوتابییەکانی دەڵێتەوە.
لە ماوەی ئەم ٤٥ساڵەی ڕابردوودا ،خەباتی سیاسیی لە کوردستان بەردەوام گەشەی سەندووە وبەرەو پێش چوەوو رۆژ لەگەڵ رۆژیش رادیکاڵتر بووە. شۆڕشی ژینا و یەکگرتوویی جەماوەری خەڵک بە هەموو دەسکەوتەکانی خەباتی تا ئێستایان، نموونەی زەق و بەرچاوی ئەم پێشکەوتن و گۆرانکاریانەیە. لە کوردستان خەباتکارانی بزووتنەوەی مافخوازانەی نەتەوایەتی ، چالاکانی یەکسانیی و لایەنگرانی مافی مرۆڤ ، چالاکانی بزووتنەوەی عەداڵەتخوازی، پارێزەرانی ژینگە و خەباتکارانی تری کوردستان، تا بەئەمرۆ دەیان و سەدان شانۆی بەرخۆدان و لێهاتووی و ڕاوەستاویان لە خۆیان تۆمار کردووەو بەردەام پشت و پەنای ئەم خەباتەن و بێ گومان تانەسرەوتن ناسرەون .کۆمەڵەی زەحمەتکێشان وەک حیزبێکی چەپ و سوسیالیست لەکوردستان وێرای هەموو بزووتنەوە پێشڕەوە کۆمەڵایەتییەکانی ناو کۆمەڵگا، وشیارانە و لێبراوانە زیاتر لەجاران پشت و پەنای خەباتی خەڵکی کوردستان بە دژی کۆماری ئیسلامیی دەبێ و هەیە وهەوڵدەدەدایەکگرتوانە هاودەنگ لەگەڵ جەماوەری خەڵک ڕێنیشاندەر رێنوێن بێ بۆبەسەرکەوتن گەیاندنی شۆرشی بەرحەقی کۆمەڵانی خەڵک ولەگۆرنانی کۆماری ئیسلامیی.
شکۆدار بێ خەبات و خۆڕاگری خەڵکی کوردستان
مەرگ ونەمان بۆ داگیکەرانی کوردستان
